Ε.Π.Σ. Ιωνίας[]
Η Ένωσις Ποδοσφαιρικῶν Σωματείων Ιωνίας, με έμβλημα το τῶν Ιώνων κιονόκρανον.
Η ίδρυσις της Ενώσεως τοποθετείται χρονικώς εν τη πεντηκοστή (ν')
Το Πανιώνιον σήμερον.
Ολυμπιάδι, ήτοι περί το έτος 578 της σήμερον χρησιμοποιουμένης προχριστιανικής χρονολογήσεως.
Μέλη της Ενώσεως ήσαν τα τέσσαρα αρχαιότατα σωματεία της περιοχής, ήτοι:
ο Σύλλογος Αθλητών Μιλήτου (ΣΑΜ)
ο Ποδοσφαιρικός Όμιλος Πριήνης (ΠΟΠ)
η Άρτεμις Εφέσου
ο Μαίανδρος Τράλλεων
Η εναρκτήριος συνάθροισις ωρίσθη διά το εσπέρας του θερινού ηλιοστασίου. Πρόκριτοι τῶν Ιωνικῶν πόλεων και πολισμάτων συνεκεντρώθησαν εν Πανιωνίω. Το πρώτον ωμίλησεν ο Θαλής ο Μιλήσιος, ως πρόεδρος της αρχαιοτέρας των ομάδων. Εξεθείασε την πρωτοβουλίαν δημιουργίας της Ενώσεως ως απαρχή της ιωνικής συμπορεύσεως. Ομιλησάντων απαξαπάντων ήρχισεν η βρώσις και η πόσις μέχρι του μέσου της νυκτός.
Ούσης πρωίας διεξήχθησαν οι πρώτοι ποδοσφαιρικοί αγώνες. Ο μεν Σύλλογος των Μιλησίων επεκράτησε των Πριηνέων, μετά τεσσάρων τερμάτων άτινα επέτυχαν, έν έκαστος, ο Νεοκλής ο Διδυμεύς, ο Αρίσταρχος ο Σάμιος, ο Λυκάων ο Ικάριος και ο προσφάτως μετεγγραφείς Κροισίδης ο Λυδός. Η δε Άρτεμις, κατά τον μεσημβρινόν άγονον αγώνα, εν ώ εξηντλήθησαν οι αθληταί λόγω της ηλιακής θέρμης, κατίσχυσεν του Μαιάνδρου διά της διαδικασίας των επανορθωτικών λακτισμάτων.
Ολοκληρωθείσης της μεσημβρινής κατακλίσεως, άπαντες οι αθληταί μετέβησαν προς χαλάρωσιν εις την παρακειμένην παραλιακήν περιοχήν της Μυκάλης, όπου και επεδόθησαν εις παίγνια εν τω ύδατι. Κατόπιν διεσκέδασαν ηπίως μετ' οίνου, οπωρών και ασμάτων, υπό το φως της ημισελήνου.
Τη τρίτη ημέρα εγένετο κατ' αρχήν ο της παραμυθίας αγών μεταξύ των αρχικώς ηττηθέντων. Νικηταί ανεδείχθησαν μετά Βίας οι Πριηνείς, κατόπιν τέρματος σημειωθέντος από παίκτην ευρισκόμενον καταφανώς εκτός παιδιάς, γεγονός ό διέλαθε της αντιλήψεως του διαιτητού. Ο δε τελικός αγών ανεβλήθη ίνα διεξαχθή περί το λυκαυγές, προς εξασφάλισιν μεγίστης αποδόσεως των αγωνισθησομένων. Νικητές ανεδείχθησαν οι Εφέσιοι, τη βοηθεία των επευφημιών εκ των συμμάχων αυτών Σαμίων, Σμυρναίων και (αεί ασχημονούντων) Κλαζομενίων, οι δε Μιλήσιοι ηττήθησαν καίτοι έτυχον υποστηρίξεως εκ πλείστων ενθέρμων οπαδών εξ Αλικαρνασσού, Μυλάσων και Λαοδικείας, καθώς και των σπογγαλιέων Καλύμνου και μεγάλης μερίδος των εν Ιωνία παρεπιδημούντων Μήδων μεταναστών.
Ως τρόπαιον τοις νικηταίς απεδόθη αρχαίος αμφορεύς χρονολογούμενος από την του Χαλκού εποχήν. Κατά την εσχάτην και πανηγυρικήν συνεδρίασιν, οι Ίωνες αθλητικοί παράγοντες απεφάσισαν όπως συστηθεί, τη ηγεσία της νικητρίας Εφεσίου ομάδος, ενιαίος Ιωνικός σύλλογος όπως επαξίως εκπροσωπήση άπασαν την Ένωσιν εις την επερχομένην πεντηκοστήν (νιοστήν) Ολυμπιάδα.